Trzaskanie w kolanie powoduje duży dyskomfort, a niekiedy także ból, który uniemożliwia nam codzienne funkcjonowanie. Co powoduje charakterystyczne skrzypienie w stanie kolanowym i czy trzaskanie w kolanie jest objawem poważnego schorzenia?
Chondromalacja chrząstki stawowej a trzaskanie w kolanie
Staw kolanowy to skomplikowana konstrukcja. Zbudowane jest z chrząstki stawowej, dzięki której koniec kości piszczelowej i kości udowej oraz rzepka nie ocierają się bezpośrednio o siebie podczas ruchu kolana. Ponadto w kolanie znajdują się więzadła, które odpowiedzialne są za bierną stabilizację kolana oraz ścięgna, odpowiedzialne za czynną stabilizację kolana. W stawie kolanowym znajdują się także łąkotki, które odpowiadają za rotacyjne ruchy kolana oraz rzepka, która odpowiedzialna jest przede wszystkim za przenoszenie dużych obciążeń dynamicznych.
Trzeszczenie w kolanie może być spowodowane degeneracją chrząstki stawowej. Zdrowa chrząstka stawowa jest twarda i szklista, zdegenerowana zaś staje się miękka i chropowata. Chrząstka, której zadaniem jest amortyzacja, wydziela maź stawową, dzięki której staw kolanowy pracuje jak „dobrze naoliwiona maszyna”. Gdy chrząstka ulega degeneracji, kolano zaczyna trzeszczeć, a następnie boleć. Chondromalację chrząstki (czyli degenerację) powoduje zbyt duże przeciążenie kolana (zbyt forsowne treningi lub duża nadwaga i otyłość), mechaniczny uraz kolana, choroby ogólnoustrojowe (głównie reumatoidalne zapalenie stawów i cukrzyca) lub zmiany hormonalne. Chondromalacja dotyczy także często seniorów, których stawy „zużyły się”.
Leczenie chondromalacji i jednocześnie trzaskania w kolanie polega na indywidualnie dobranej fizjoterapii, na zmianie diety, bogatej w wapń, białko, witaminy z grupy B, witaminę C i D, kolagen, bioflawonoidy, glukozaminy i chondroityny. Niekiedy wskazane jest także przyjmowanie kwasu hialuronowego w postaci zastrzyków – wyjaśnia lekarz z Centrum Medycznego Vitamed.
Napięcie mięśni i powięzi a trzaskanie w kolanie
Zbyt intensywny wysiłek lub duże obciążenie kolana może także przyczyniać się do zbyt dużego napięcia mięśnia czworogłowego uda, powięzi oraz troczków rzepki, które kontrolują ruchy rzepki. Takie niewłaściwe napięcie sprawia, że rzepka przyjmuje nieprawidłową pozycję w kolanie, w wyniku czego zginanie i prostowanie kolana również nie odbywa się w sposób prawidłowy – tłumaczy lekarz ortopeda z Centrum Medycznego Vitamed. Zdarza się także, że do napięcia mięśni i powięzi dochodzi wskutek urazu.
W tym przypadku swoją dolegliwość powinniśmy skontrolować u lekarza fizjoterapeuty, który indywidualnie dobierze ćwiczenia rozciągające i wzmacniające – pokaże także prawidłową technikę ich wykonywania. Oprócz rozciągania często zalecane jest także rolowanie wałkiem – taka aktywność doskonale zmniejsza napięcie zarówno mięśni, jak i powięzi.
Zdarza się również, że trzaskanie w kolanie nie jest objawem żadnego schorzenia, a zmiany ciśnienia płynu maziowego w kolanie oraz powstawania pęcherzyków z gazem. Gdy gwałtownie ruszamy kolanem płyn maziowy przemieszcza się, w wyniku czego powstają pęcherzyki, które przy kolejnym ruchu pękają, wydając charakterystyczny dźwięk. Bez względu na nasze podejrzenia co do przyczyny trzaskania w kolanach, taką dolegliwość powinniśmy skonsultować z lekarzem ortopedą lub lekarzem fizjoterapeutą.
Artykuł powstał przy współpracy z Centrum Medycznym Vitamed.